Süýdüň peýdasy
15:06 24.10.2023

Süýt gündelik iýmitiň möhüm bölegidir. Bu önüm bedeniň umumy saglygy, immuniteti üçin örän peýdalydyr. Adamzat gadymy döwürlerden bäri sygyr süýdünden we ondan taýýarlanýan önümlerden peýdalanýar. Dünýäde her ýyl 580 million litrden gowrak süýdiň sarp edilmegi onuň meşhurlygyndan habar berýär. Önümiň ulanylyş gerimi giň bolup, ol derman senagatynda, owadanlyk serişdelerinde, dürli süýjilikler taýýarlananda we başga-da ençeme ugurlarda peýdalanylýar.
Sygyr süýdünde beden üçin esasy aminokislotalary özünde jemleýän wajyp kazein belogy köp mukdarda saklanýar. Amerikanyň Birleşen Ştatlarynyň Azyk tehnologiýasy instituty tarapyndan «XX asyryň azyk tehnologiýasynyň iň uly üstünligi» diýip atlandyrylan süýdüň üznüksiz ultrapasterizasiýa prosesi hem-de saklanyş möhletini alty aýa çenli uzaltmaga mümkinçilik berýän aseptik gaplama ulgamlary işlenip düzüldi. Süýt pasterizasiýasyndan soň, ol düzümindäki kalsiý, kaliý, magniý elementlerini we witaminleri saklap galýar.
Süýt witaminleriň we minerallaryň çeşmesidir. Ol süňkleriň saglygynda, myşsalaryň çeýeliginde we nerw ulgamynyň işinde möhüm orny eýeleýär. Şonuň üçin adam perzendiniň we müňlerçe haýwanlaryň çagalarynyň doglandan soňra ilkinji iýmiti süýt bolup durýar. Süýtden beden üçin peýdaly we datly gatyk, gaýmak, peýnir, ýag, ýogurt, tworog ýaly önümler alynýar. Sygyr süýdiniň 250 gramynda 146 kaloriýa, 8 gr belok, 12,8 gr şeker we 8 gr ýaglar bar. Şeýle-de onuň düzüminde B12, D, A witaminleri, magniý, sink we tiamin köp mukdarda saklanýar. Lukmanlar iýmit siňdiriş ulgamynda näsazlyk bolan adamlara süýt içmegi maslahat berenoklar.
Süýtdäki laktoza we kalsiý bedendäki süňkleriň we dişleriň saglygyny goldaýar. Bu içgi agyr fiziki işler, sport bilen meşgullanýan adamlar üçin has-da peýdalydyr. Önümiň düzümindäki omega-3 beýniň işini gowulandyrýar, hereket-daýanç, pikirlenmek endiklerini ösdürýär.
Taýýarlan Suraý ANNATAGANOWA,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň talyby.

ПИФАГОР - О НАС Судьба наша заложена в дате рождения
Пифагор долго жил в племени дагонов... Знания, вынесенные им оттуда, и до сих пор удивляют нас. В таблицах Пифагора о людях сказано все, что они собой представляют. И так, каковы же мы по, системе Пифагора?

Электромобиль самое удобное решение в сохранении чистоты воздуха
Одним из приоритетных направлений государственной политики Туркменистана является охрана окружающей среды, бережное отношение к природным ресурсам и рациональное их использование, внедрение в производство экологически чистых технологий.

Чего нам не хватает, когда хочется сладкого, солёного, острого
• Хочется пирожных и тортов? Значит, организму не хватает витаминов А, D, К, Е. Полезная альтернатива — кабачки, сливки.

Осенний рацион для здоровья и хорошего настроения
Осенью самое время позаботиться о своём иммунитете и задуматься о пересмотре своих пищевых привычек. В этот период нужно обратить внимание на рацион и режим питания, его сбалансированность.

Влияние солнца на здоровье человека
Влияние солнца на организм человека может иметь как положительный, так и отрицательный эффект. При правильном подходе можно повысить иммунитет, укрепить здоровье и поднять настроение; наоборот — перебор с солнечными ваннами способен привести к серьезным заболеваниям.