Künji ýagy — derde däri

Ýurdumyzda ilatymyzyň saglygyny goramak we keselleriň öňüni almak, ömir dowamlylygyny artdyrmak we sagdyn durmuş ýörelgesini berkarar etmek esasy ugurlaryň biri hasaplanýar. Şu nukdaýnazardan halkymyzyň dürli ýaş gatlaklarynyň wekilleri sagdyn durmuş endiklerine eýerýärler. Sagdyn ýaşaýşyň esasy görkezijilerinden biri-de dogry we sagdyn iýmitlenmekdir. Adam saglygy üçin peýdaly önümleriň biri hem künji ýagydyr.
Künji gadymy ekinleriň biri bolup, ondan ýokary hilli ýag alynýar. Künji ýagynyň aýratynlyklary ýokary baha eýedir, sebäbi bu ýagyň düzüminde saglyk üçin möhüm biologiki işjeň maddalar köpdir. Künjiniň dänesiniň 47 — 60 göterimi ýagdan ybarat bolup, ondan 46 — 50 göterime çenli ýag alynýar.
Künji ýagy akyl zähmeti bilen işleýän adamlara has-da peýdalydyr. Ol nerw ulgamynyň, beýniniň kadaly we oňat işlemegini üpjün edýär, ýatkeşligi we ünsi güýçlendirýär. Aşgazan, garyn-içege, bagyr kesellerinde hem künji ýagy has ýaramly hasaplanýar.
Künji ýagy halk tebipçiliginde, lukmançylykda, tagamlary taýýarlamakda işjeň ulanylýar. Ýagy gök işdäaçarlara, sowuk we gyzgyn naharlara goşmak mümkin. Ol naharlara arassa tagam we hoşboý ys, möhüm witaminler we mikroelementler bilen baýlaşdyrýar. Lukmanlaryň bellemegine görä, künji ýagy ýürek-damar keselleriniň, insultyň, infarktyň, aterosklerozyň döremek howpunyň öňüni alýar. Onuň düzüminde holesteriniň ýoklugy we ganda bar bolan holesteriniň derejesini peseltmek aýratynlygy bu önümiň ähmiýetini has-da artdyrýar.
Lukmanlar künji ýagynyň düzüminiň esasy düzüjileri sesamin, sesamol we sesamolin bolup, olar öz gezeginde howply döremeleriň öňüni almakda netijelidigini belleýärler. Onuň kämillik ýaşyna ýeten we uly ýaşly zenanlar üçin peýdasy uludyr. Ol garmon alyş-çalşygyny kadalaşdyrýar, göwrelilik we laktasiýa döwründe bedeniň ösümlik ýagyna bolan zerurlygyny kanagatlandyrýar. Ýagyň ýeterlikli bolmagy öýjükleriň garramagyny haýalladýar, deride we dyrnaklarda döreýän agryny peseldýär.
Taýýarlan Aýgül ZERIPBAÝEWA,
«Türkmenhimiýa» döwlet konserniniň Türkmenabat şäherindäki tehniki orta hünär okuw mekdebiniň talyby.

Пение укрепляет здоровье
Древние люди знали, что восстановить здоровье и жизненную энергию можно с помощью силы своего голоса. Аристотель и Пифагор рекомендовали пение при лечении душевных расстройств.

Выявлен фрукт продлевающий жизнь
Японские учёные из Национального института здоровья выяснили, что персики обладают свойствами, замедляющими старение и способствующими долголетию.

Как подготовить первоклашек к школе
На исходе каникулярное лето. Совсем скоро начнется новый учебный год, для многих он будет первым в жизни. Как подготовить первоклашек к школе, что надо знать родителям.

К актуальной проблеме обращает внимание Всемирная неделя грудного вскармливания
Ежегодно 1-7 августа по инициативе Всемирной организации здравоохранения и Детского фонда ООН проводится Всемирная неделя грудного вскармливания (World Breastfeeding Week).

Советы офтальмолога: как смотреть телевизор без вреда для здоровья
Общеизвестно, что просмотр телевизионных передач может отрицательно сказаться на здоровье глаз, однако при соблюдении некоторых правил можно избежать неприятных последствий.