Ahalteke bedewleri - «ganatly bedewler»
Ahalteke bedewleriniň taryhy asyrlaryň jümmüşine uzap gidýär. Gyz gylykly türkmen atlarynyň aýratynlyklary barada taryh sahypalarynda köp sanly maglumatlara gabat gelmek bolýar. Muňa mysal hökmünde gadymy heýkeltaraşlyk sungatynyň önümi bolan arheologiki tapyndylary, Nusaýdaky, Goňurdepedäki diwar ýüzüne çekilen suratlary, Köneürgençden tapylan syrçalanan önümleriň böleklerini ýatlamak hem ýeterlikdir.
Ýelden ýüwrük bedewleriň waspyna Gerodot, Strabon, Aristotel, Gomer, Owidiý, Wergiliý, Ksenofont ýaly gadymy dünýä alymlarydyr şahyrlarynyň döredijiliginde hem duş gelmek bolýar. Miladydan öňki VI asyrda, Isgender Zülkerneýin Orta Aziýa ýörişiniň dowamynda şeýle ýazgylar galdyrypdyr: «Bu halkyňky ýaly ýüwrük, çydamly, älemgoşar öwüşginli, daň şapagyny ýada salyp duran owadan reňkli atlar dünýäniň başga hiç bir künjeginde ýokdur». Onuň ýatlamalarynyň başga bir ýerinde ahalteke bedewlerini «ganatly bedewler», «asmany atlar» ýaly buýsançlydan-buýsançly sözler bilen taryplaýar.
Ahalteke atlarynyň wasp edilişine gadymy hindileriň, mesopotamiýalylaryň, müsürlilerdir wawilonlylaryň, greklerdir rimlileriň rowaýatlarydyr ertekilerinde hem duş gelmek bolýar.
Hawa, ata-babalarymyzyň müňýyllyklaryň dowamynda ahalteke bedewlerini kemala getirmekleri, adamzat üçin bahasyna ýetip bolmajak sowgatdyr. Pederlerimiz ýüzýyllyklaryň dowamynda diňe bir gözelligine taý gelmejek behişdi aty kemala getirmän, eýsem, olarda ynamdar dost, wepalylyk, namyslylyk, mertlik ýaly häsiýetleri-de terbiýelemegi başarypdyrlar.
Aýnur GOÇAKOWA,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.
Ýagty geljegiň energiýa çeşmesi
Häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýanyň çalt ösýän döwründe adamzadyň öňünde ekologiýa bilen baglanyşykly möhüm meseleler ýüze çykýar. Howanyň ýylylygy, hapalanmagy, tebigy serişdeleriň çäkliligi ýaly meseleler dünýä jemgyýetçiligini täze energiýa çeşmelerini gözlemäge mejbur edýär.
Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.
Ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmekde «ýaşyl» energiýanyň orny
Adamzadyň aňy ösdügiçe, islegler artyp, öz döwrüne görä talaplar täze görnüşde ýüze çykýar. Dünýäni herekete getirýän güýç energetika hasaplanýar.
Türkmenistan amala aşyrýan iri taslamalarynda ekologiýa syýasatyny ileri tutýar
Soňky ýyllarda tükeniksiz çeşmelerden alynýan «ýaşyl» energiýa (gaýtadan dikeldilýän energiýa) bolan gyzyklanma bütin dünýäde, şol sanda biziň Garaşsyz ýurdumyzda barha ýokarlanýar.
Ynsan bedenine ýokumly zeýtun miweleriniň möçberi artýar
Etrek etrabynyň «Gyzylbaýyr» daýhan birleşiginiň mes toprakly ýaýlasyndan uzak möhletleýin ýer bölegini alan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy telekeçi Ymamberdi Jepbarow miweli baglary ýetişdirmek bilen meşgul bolýar.
