In uly aýlaglar

Üç ýany gury ýer bilen gurşalan, bir ýany deňiz we umman suwlaryna birleşýän aýlaglar tebigy täsinlikleri, goýnunda jemlenýän baýlyklary bilen meşhurdyrlar. Kähalatlarda olar öz ýanaşýan deňizleriniň we ummanlarynyň iň naýbaşy baýlyklaryny gizläp goýýan ätiýaçlyk ammarlaryna çalym edýärler.
Ylmy hasaplamalar umumy tutýan meýdany million inedördül kilometrden geçýän has uly aýlaglaryň birnäçesini belleýärler. Olaryň biri 2 million 172 müň inedördül kilometr meýdana ýaýlyp gidýän Bengal aýlagydyr. 01 Hindistanyň, Bangladeşiň, Mýanmanyň we Şri-Lankanyň kenarlaryny ýuwup, Ýuwaş ummanyna birikýär. Onuň çuňlugy hem 2 müň 600 metre barabardyr.
1 million 555 müň inedördül kilometr meýdany tutýan Meksika aýlagy hem iň uly aýlaglaryň sanawyna girýär. Ol demirgazyk- günbatarda, demirgazykda we gündogarda ABŞ, günortada we günorta-günbatarda Meksika, şeýle hem Kuba adasy bilen araçäkleşýär. Ol Atlantik ummanynyň günbatar bölegindäki içerki deňiz hasap edilýär. Aýlagyň kenarlarynyň ýyly howasy bu ýerde syýahatçylygyň rowaçlanmagyna mümkinçilik döredýär. Şeýle hem bu ýerde nebit gazyp almak ösen ugurlaryň biridir.
Uly Awstraliýa aýlagy Hindi ummanyna birleşýän açyk aýlag hasap edilýär. 01 1 million 335 müň inedördül kilometr meýdany eýeleýär. Onuň iň çuň ýeri 5 müň 670 metre ýetýär.
Alýaska aýlagy 1 million 327 müň inedördül kilometr meýdana ýaýylýar. 01 Ýuwaş ummanyna birleşýän, Alýaska ýarymadasy, Kodýak adasy we Aleksandr arhipelagy bilen araçäkleşýär.
Aýgözel ATAÝEWA,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň talyby.

Aşgabat — Türkmenistanyň Prezidentiniň şähergurluşyk syýasatynyň beýany
Aşgabady ösdürmek we abadanlaşdyrmak meselesi Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň hemişe üns merkezinde durýar, döwlet Baştutanymyz halkymyz baradaky aladany amala aşyrýan syýasatynyň esasy ugry hökmünde kesgitledi.

Ekologiýa abadançylygy — döwrüň baş talaby
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe daşky gurşawy gorap saklamak, ekologiýa taýdan arassa şertleri üpjün etmek, zyýanly zyňyndylaryň möçberini azaltmak, ozon gatlagyny gorap saklamak, tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler giň gerime eýe bolýar.

Ekologiýa abadançylygyna, «ýaşyl» ykdysadyýete möhüm ähmiýet berilýär
Dünýäde ilatyň sanynyň artmagynyň, önümçilikleriň depgininiň ýokarlanmagynyň netijesinde ykdysadyýetiň ösmegi dowam edýär.

Ýagty geljegiň energiýa çeşmesi
Häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýanyň çalt ösýän döwründe adamzadyň öňünde ekologiýa bilen baglanyşykly möhüm meseleler ýüze çykýar. Howanyň ýylylygy, hapalanmagy, tebigy serişdeleriň çäkliligi ýaly meseleler dünýä jemgyýetçiligini täze energiýa çeşmelerini gözlemäge mejbur edýär.

Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.