Süýjülikleriň döreýiş taryhyndan

Ynsan ilkidurmuş ýaşaýşyndan tä şu günlere çenli özüniň ýaşaýyş-durmuş medeniýetini, şol sanda azyk medeniýetini köptaraply kämilleşdirip gelýär. Adam gündelik durmuşynda we toý-baýramçylyk çärelerinde saçagy esasy iýmit görnüşleri bilen birlikde dürli süýjülikler bilen bezeýär. Eýsem şolaryň iň esasy we öňden dowam edip gelýän görnüşi bolan kemputlary taýýarlamak haçandan başlandyka?
Taryhy maglumatlar onuň ilkinji bolup gadymy Müsür, Ýewropa, Hindistan ýaly ýerlerde ýüze çykandygyny habar berýär. Latyn dilindäki «konfet» sözi «hünärmentçilik önümi» diýmegi aňladypdyr. Hakykatdan-da, kemputlary taýýarlamak ilki döwürlerde halk hünärmentçiligi hasap edilipdir. Ol ýörite miweleri kakadyp, bal bilen gaýnadyp, hoşboý ysly garyndylary sepip taýýarlanypdyr. Şu hili usulda taýýarlanan kemputlary Gadymy Müsürde patyşanyň halkyň arasyna çykan pursatlary paýlapdyrlar.
Ýewropa we Hindistana şeker çiňriginiň getirilmegi bilen, kemputlary taýýarlamak aýrybaşgalaşan hünär derejesine eýe bolupdyr.
Ilkinji döwürlerde kemputlar dürli sökelliklerde, meselem, nerw bozulmalarynda rahatlandyryjy hökmünde lukmanlar, tebipler tarapyndan ýazylyp hem berlipdir.
Allamyrat SAPARMYRADOW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň talyby.

Aşgabat — Türkmenistanyň Prezidentiniň şähergurluşyk syýasatynyň beýany
Aşgabady ösdürmek we abadanlaşdyrmak meselesi Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň hemişe üns merkezinde durýar, döwlet Baştutanymyz halkymyz baradaky aladany amala aşyrýan syýasatynyň esasy ugry hökmünde kesgitledi.

Ekologiýa abadançylygy — döwrüň baş talaby
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe daşky gurşawy gorap saklamak, ekologiýa taýdan arassa şertleri üpjün etmek, zyýanly zyňyndylaryň möçberini azaltmak, ozon gatlagyny gorap saklamak, tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler giň gerime eýe bolýar.

Ekologiýa abadançylygyna, «ýaşyl» ykdysadyýete möhüm ähmiýet berilýär
Dünýäde ilatyň sanynyň artmagynyň, önümçilikleriň depgininiň ýokarlanmagynyň netijesinde ykdysadyýetiň ösmegi dowam edýär.

Ýagty geljegiň energiýa çeşmesi
Häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýanyň çalt ösýän döwründe adamzadyň öňünde ekologiýa bilen baglanyşykly möhüm meseleler ýüze çykýar. Howanyň ýylylygy, hapalanmagy, tebigy serişdeleriň çäkliligi ýaly meseleler dünýä jemgyýetçiligini täze energiýa çeşmelerini gözlemäge mejbur edýär.

Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.