Diwanlaryň ulusyny ýazan, älemleriň syryny açmaga çalyşan, dünýäniň , hat-da iki älemiň bir köprüsine göz ýetiren, halys inçe lirizmi bilen günümizi iň ajaýyp filosofy Ýunsu Emre bu gün edebiýatyň iň kämil, iň ýokary baýdagydyr. Şol husuda ony öwrenmek we oňa sarpa goýmak biziň paýymyza düşýär. Ýunus Emräniň döredijiligini öwrenmek üçin müňýyllyklaryň diwan edebiýatynyň sahypalarynyň döremelidigi düşnüklidir. Şol sebäpli- de häzirki döwürde ýurdumyzda beýik şahsyýetleriň döredijiligini öwrenmekde edebiýatçylarymyz hem uly işler edýärler. Ýunsu Emräniň döredijiligi hakda ylmy işler taýýarlap, ony nesillerimize sarpa bilen öwredýärler we şol çuňňur diwan edebiýatynyň wekili hakda birnäçe filmler, dokumental magluamtlar bilen gyzyklanyp, ylmy işler taýýarlaýarlar. Ýunus Emre Diwan edebiýatyň ýokay hilli gurujylarynyň biri bolup, beýik Jelaletdin Rumynyň ýokary bahasyna mynasyp bolandyr.

1241-1321-nji ýyllar aralygynda ýaşap geçen beýik filosof, Tapdyk emräniň şägirdi, Diwan edebiýatynda iň uly eserleriniň belli bolmagy bilen aslynda Seljuk Anadoly döwründe ýaşandyy bilinse- de nirede doganlygy belli däldir. “Risalutun- Noşiýe”ýaly kitaplarynda belli bolşy ýaly,ol barada iň köp işlän türk alymy Fuat Köprüli bolup, onuň beýik şähsyýet barada ýazan kitaby belli eserdir. “Heje” we “aruz” ölçeglerinde ýazan, gazal we mesnewi görnüşinde ýazan şahyr, filosofdyr. Beýik Ýunus Emräniň hak haky gözläp, çuňňur älemlere baş goýmasy, edebiýatda galdyran yzlarynyň soňra nijeme asyrlap, ýadygärlik bolmasy bu günki gün dünýä edebiýatynda onuň ornunyň başgadygyny subut edýär. Çünki Ýunus Emräniň döredijiligi barada aýdylanynda, Möwlana Jelaletdin Rumynyň oňa beren bahasy ilkinji nobatda göz öňüňde janlanýar. “Nirä aýak bassam, bir aýak yzyny gördüm, ol aýak yzy sorasam, “Türkmen derwüşi- Ýunus Emräniňki” – diýdiler”

Ýunus Emre beýik klassyk, Gündogaryň parlak ýyldyzy. Onuň döredijiliginiň şu güne çenli syrly bolup galmagy hem täsin dünýägaraýyşlarynyň netijesindendir.Ýunus Emre- Türkmen dünýäsiniň kämilligini özünde jemleýän we ol kämilligiň asyrlar boýy dowam etmegini öz geredeninde çeken, derwüş şahyr, sufizmiň iň ýüje makamlaryna dalaş eden beýik bir şahsyýetdir. Seýit onuň hakyky ady bolup, içki ahlagyna, ruhy basgançaklaryna syýahata çagyrýan şahsyýetdir.

Zübeýda BERDIÝEWA,

Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň Gündogar dilleri we edebiýaty fakultetiniň talyby.