31-nji maý — Temmäkä garşy Bütindünýä göreş güni
31-nji maýda Temmäkä garşy Bütindünýä göreş güni bellenilýär. Ol 2022-nji ýylda «Temmäki — ¬daşky gurşaw üçin howp» şygary astynda geçýär. Temmäki önümlerini diňe bir ulanmak däl, eýsem ony ýetişdirmek, öndürmek, daşamak hem zyýanly bolup durýar. Onuň önümçiligi daşky gurşawa zyýanly zyňyndylaryň düşmegine sebäp bolup, ol temmäki önümlerini ulanýan adamlar bilen bir hatarda sagdyn durmuş ýörelgesini alyp barýan adamlaryň hem jan-saglygyna howp salýar.
Temmäki önümlerinden azat bolmak ynsan bedeninde sagaldyjy üýtgeşmeleriň başlamagyna sebäp bolýar. Lukmanlaryň bellemegine görä, temmäkisiz geçen ilkinji 20 minutda gan basyşy kadaly ýagdaýa düşýär, ýüregiň işi dikelýär, bedeniň gan üpjünçiligi gowulanýar. Temmäkisiz sekiz sagat geçensoň gandaky kislorodyň mukdary kadaly ýagdaýa gelýär, iki günden soňra tagam, ys duýujylyk dikelýär, bir hepdeden soňra bolsa bedeniň we ýüzüň reňki durlanýar. Ýaramaz endiklerden daşda durmak ýürek-damar keselleriniň öňüni almakda ýönekeý we netijeli göreş ýoludyr. Maglumatlara görä, temmäki ulanmaýan adamyň ýürek-damar keselleri bilen kesellemek ähtimallygy temmäkiçi adama garanyňda 50 göterim pesdir.
Temmäki önümlerinden ýüz öwürmek we olaryň garşysyna göreşmek her bir adamyň durmuşyny özgertmäge, saglygyny dikeltmäge, bagtyýar durmuşda ýaşamagyny gazanmaga atarýan aýdyň ýoldur. Ýurdumyzda temmäki önümlerine garşy göreş çäreleri yzygiderli alnyp barylýar. Türkmenistanyň Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrliginiň degişli ministrlikler, pudaklaýyn dolandyryş edaralary we halkara guramalar bilen bilelikde Türkmenistany temmäkiden azat ýurda öwürmek boýunça 2022 — 2025-nji ýyllar üçin Milli maksatnamasy we ony amala aşyrmak boýunça ýerine ýetirilmeli çäreleriň Meýilnamasy esasynda alnyp barylýan işler hem guwandyryjy netijelere beslenýär.
Oraznepes BERDILIÝEW,
Türkmen döwlet ykdysadyýet we dolandyryş institutynyň mugallymy.
Ýagty geljegiň energiýa çeşmesi
Häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýanyň çalt ösýän döwründe adamzadyň öňünde ekologiýa bilen baglanyşykly möhüm meseleler ýüze çykýar. Howanyň ýylylygy, hapalanmagy, tebigy serişdeleriň çäkliligi ýaly meseleler dünýä jemgyýetçiligini täze energiýa çeşmelerini gözlemäge mejbur edýär.
Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.
Ýaşaýyş-durmuş şertlerini üpjün etmekde «ýaşyl» energiýanyň orny
Adamzadyň aňy ösdügiçe, islegler artyp, öz döwrüne görä talaplar täze görnüşde ýüze çykýar. Dünýäni herekete getirýän güýç energetika hasaplanýar.
Türkmenistan amala aşyrýan iri taslamalarynda ekologiýa syýasatyny ileri tutýar
Soňky ýyllarda tükeniksiz çeşmelerden alynýan «ýaşyl» energiýa (gaýtadan dikeldilýän energiýa) bolan gyzyklanma bütin dünýäde, şol sanda biziň Garaşsyz ýurdumyzda barha ýokarlanýar.
Ynsan bedenine ýokumly zeýtun miweleriniň möçberi artýar
Etrek etrabynyň «Gyzylbaýyr» daýhan birleşiginiň mes toprakly ýaýlasyndan uzak möhletleýin ýer bölegini alan Türkmenistanyň Senagatçylar we telekeçiler birleşmesiniň agzasy telekeçi Ymamberdi Jepbarow miweli baglary ýetişdirmek bilen meşgul bolýar.
