Dertlere derman ýumurtga gabygy
16:39 20.12.2020
Wenger lukmanlary towuk ýumurtgasynyň gabygynyň adam bedeniniň ösüşine täsirini öwrenipdirler. On ýyldan gowrak döwrüň içinde geçirilen tejribeler lukmanlaryň garaşanyndan has oňat netije beripdir, ýagny ýumurtganyň gabygynyň adam bedeni üçin möhüm bolan we ýeňil siňýän kalsiniň çeşmesidigi belli bolupdyr.
Iýmitde kalsiniň ýetmezçiligi çagalaryň dişleriniň nädogry çykmagyna, ownamagyna, oňurgasynyň gyşarmagyna, ýaşuly adamlaryň süňküniň wagtyndan öň çeýeligini ýitirmegine, şeýle hem durkunyň üýtgemegine getirýär. Kalsiniň azganlylygyň, gan durmazlygyň, sowuklamanyň, allergiýanyň we beýleki keselleriň garşysyna göreşmekde-de peýdasy köpdür. Towuk ýumurtgasynyň gabygynyň gany emele getirýän, arassalaýan, süňkleriň ýiligini iýmitlendirýän, gan aýlanyşyny kadalaşdyrýan häsiýetleri bardyr. Wenger lukmanlary geçirilen barlaglaryň netijesinde towuk ýumurtgasynyň gabygynda 90 göterim karbonatly kalsiden başga-da, adam bedeni üçin zerur bolan mis, ftor, demir, marganes, fosfor, kükürt, kremniý, sink ýaly mikroelementleriň bardygyny subut etdiler. Gabykdaky kremniý bilen molibden adam bedeniniň kadaly ösüşindäki biohimiki özgerişler üçin has zerurdyr. Gündelik iýmitimizde bolsa, adatça, şol mikroelementler ýetmezçilik edýär. Ownadylan gabyklaryň iýmitiň düzümine goşulmagy adam bedeniniň keselleriň garşysyna göreşmek işjeňligini artdyrýar. Onuň adam bedenine zyýanly täsiri ýokdur. Ýeri gelende aýtsak, ördek ýumurtgasynyň gabygynda towuk ýumurtgasyndaky ýaly peýdaly elementler ýok. Towuk ýumurtgasyndaky kalsiniň çagalaryň süňkleriniň berkeşmeginde, igleme keseline garşy göreşmekde hem peýdasy uludyr.
Alym Kromýuher gabyk ununy göwreli aýallaryň we 1-6 ýaş aralygyndaky çagalaryň iýmitinde ulanmagyň zerurdygyny belleýär, ýetginjekleriň, ýaşlaryň, uly adamlaryň hem bu peýdaly dermany ulanyp durmagyny maslahat berýär.
Gabygy iýmitde ulanmak üçin ony, ilki bilen, ýyly suwda mazaly ýuwmaly. Kiçi ýaşly çagalara beriljek bolsa, gaýnag suwda 4-5 minut saklamak ýeterlikdir. Gabygy et üweýän enjamda däl-de, sokuda döwmelidir. Gabyk ununy adamyň ýaş aýratynlygyna görä, l,5 gramdan 3 grama çenli tworoga ýa-da süýtli aşa goşup ulanmak maslahat berilýär. Wenger lukmanynyň maslahatyny öz iş tejribämde ýaşuly näsagyň döwlen uýluk süňkleriniň bejergisinde ulanyp gördüm, bu garaşylmadyk, diýseň oňat netije berdi.
Rejepguly MAŞADOW,
lukman-trawmatolog, Balkanabat şäheri.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
Täze jaýyň gurluşygy — peýdaly maslahatlar
Täze jaýyň gurluşygy her bir adamyň durmuşynda jogapkärli we wajyp aladalaryň biri bolup durýar. Jaý gurluşygy köp wagt, zähmet we serişde talap edýär. Bu işde ýyllaryň dowamynda toplanan peýdaly maslahatlar oňat netijeleri berip bilýär.
