Neon senagaty Türkmenistana uly girdejileri getirip biler — bilermen
Belli türkmen alymy, bilermen we tehniki ylymlarynyň doktory Allaberdi Ylýasow Türkmenistanda neonyň himiýa substansiýasynyň önümçilik mümkinçiligini geljegi uly taslama hasaplaýar. Bu barada CentralAsia.news habar berýär.
Ylýasowyň aýtmagyna görä, Türkmenistan ýurduň himiýa senagatynyň innowasion tehnologiýalarynyň esasynda neon öndürip biler. Bu element — çipleriň önümçiliginde esasy we zerur bolan düzüm bölegidir.
Neon — yssyz we reňksiz bir atomly inert gazydyr, ol asla hiç zat bilen diýen ýaly himiki reaksiýa girmeýär. Emma şol bir wagtda element ýokary elektrik geçirijiligine eýe we özünden tok geçirende ýagty gyzyl bolýar. Neon — dünýäde ýaýrawy boýunça wodoroddan, geliýde, kisloroddan we ugleroddan soň bäşinji ýerde durýar.
Onuň ýeke-täk çeşmesi howadyr. Ony pes temperaturaly rektifikasiýany ulanmak arkaly bölýärler. Netijede kisloroddan onuň has ýeňil düzüm böleklerini, ýagny Ne (neon) we He (geliý) aýrylýar. Netijede alynýan önüm bary-ýogy 10%-e çenli neogeliý garyndysyny saklap bilýär, onuň galan bölegini azot we wodorod düzýär.
«Senagat maksatlary üçin neon howadan suwuk azot we kislorod bölünende galyndy hökmünde howadan bölünip alynýar. Ol iki usulda amala aşyrylýar: adsorbsion ýa-da kondensasion» - diýlip habarda aýdylýar.
Ylýasowyň bellemegine görä, bu günki gün neonyň bahasy kub metrine 2 müň 500 amerikan dollaryna barabar. Bu diýildigi, arassa neonyň önümçiligi ýylda ýüzlerçe bolmasa-da, onlarça million dollara çenli tehnologik eksporty üpjün eder.
Bellemeli zatlaryň biri neon senagat pudagynda giňden peýdalanylýar. Bu element kriogen desgalarynda sowadyjy hökmünde çykyş edýär. Suwuk neon raketa ýangyjyny saklamak ýa-da kosmos şertlerini emele getirmek üçin tüýs laýyk gelýär.
«Şeýlelikde, Ne-nyň ulanyş çygry gün geçdigiçe giňeýär, onuň ulanyş gerimi hem artýar» - diýip, türkmen alymy belleýär.
Hökümet mejlisinde nebitgaz toplumynyň 2025-nji ýylyň ýanwar-maý aýlarynda işiniň jemleri jemlenildi
4-nji iýunda Prezident Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň mejlisini geçirdi. Onda şu ýylyň bäş aýynda ýurdumyzda alnyp barlan işleriň jemleri jemlenildi diýip, TDH habar berýär.
Aşgabatda Türkmenistanyň ýaş ekologiýaçylarynyň bäsleşiginiň jemleri jemlendi
Aşgabadyň “Şamelek” toý mekanynda Çagalary goramagyň halkara gününe bagyşlanan dabaraly çäre geçirildi. Çäräni Gurbanguly Berdimuhamedow adyndaky Howandarlyga mätäç çagalara hemaýat bermek boýunça haýyr-sahawat gaznasy we “Ýaş tebigatçy” jemgyýetçilik guramasy bilelikde geçirildi.
Türkmenistanyň Prezidenti “Türkmengeologiýa” DK-a uglewodorod serişdeleriniň gözlegini netijeli dowam etmegi tabşyrdy
23-nji maýda Prezident Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda döwlet durmuşyna degişli birnäçe meselelere seredildi diýip, TDH habar berýär.
Hökümet mejlisinde gaz pudagynda sanlylaşdyrmak meseleleri maslahatlaşyldy
17-nji maýda Prezident Serdar Berdimuhamedow sanly ulgam arkaly Ministrler Kabinetiniň nobatdaky mejlisini geçirdi. Onda ýurdumyzyň döwlet durmuşyna degişli birnäçe meselelere seredildi diýip, TDH habar berýär.
Sagdyn jemgyýet — sagdyn durmuş
«Türkmengaz» döwlet konserniniň Ylmy-barlag tebigy gaz institutynda wagyz-nesihat çäresi geçirildi. «Türkmengaz», «Türkmennebit» döwlet konsernleriniň, «Türkmengeologiýa» DK-nyň guramaçylygynda sagdyn durmuş ýörelgeleri bilen bagly maslahata toplumyň düzümlerinde zähmet çekýän işgärleridir hünärmenleri gatnaşdy.
