Alymlar almanyň beýni üçin peýdaly häsiýetlerini subut etdiler
Almanyň düzüminde saklanýan tebigy birleşmeler täze beýni öýjükleriniň öndürilmegine itergi berýär. Bu bolsa ýady we kognitiw funksiýalary kämilleşdirmäge kömek edýär.
Almany beýni üçin peýdaly edýän himiki maddalara fitonutrientler diýilýär. Şeýle birleşmeler gyzyl üzümde we gök çaýda hem bar. Alymlar olaryň käbir organlara, şol sanda beýnä hem täsir edýändigini anykladylar. Bu barada riafan.ru habar berýär.
Kwinslend uniwersitetiniň awstraliýaly alymlary Germaniýanyň Drezden şäherindäki neýrodegeneratiw keselleri merkezinden kärdeşleri bilen bilelikde käbir fitonutrientleriň ýokary konsentrasiýasynyň neýrogeneze – kelle beýnisinde täze neýronlaryň emele gelme prosesine itergi berýändigini anykladylar.
Geçirilen tejribäniň netijeleri barlaghanada ösdürilip ýetişdirilen uly syçanlaryň beýni öýjükleriniň has köp neýronlary döredendigini we öýjük kulturasyna almada saklanýan fitonutrientler bolan kwersetin ýa-da digidroksibenz kislotasy (DHBA) goşulsa, ölümden has gowy goraglydygyny görkezdi.
Barlagyň awtorlary beýleki tebigy miwe birleşmeleriniň hem ýokary konsentrasiýalarda ulanylanda, beýniniň işjeňligine oňyn täsir edýändigini we bilelikde ulanylanda bu täsiriň güýçlenjekdigini çaklaýarlar.
Şol bir wagtyň özünde alymlar “alma” birleşmeleri kabul edilenden soň, kognitiw funksiýalarynda görlen gowulaşmalaryň häzirlikçe diňe haýwanlarda tassyklanandygyny belleýärler. Geljekde barlagçylar alnan maglumatlary adamlarda barlamagy meýilleşdirýärler.
Kerim Baýramow,
TDBGI-niň talyby.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
