Ýeralma
Ülkämiziň tebigy şertlerinde ýeralmadan bir ýylyň dowamynda
2 hasyl alyp boljakdygyny kärendeçi daýhanlar nygtaýarlar.
Ýeralma azyk önümi hökmünde hümmetliligi boýunça kelemden 3 esse, käşirden 2 esse tapawutlanýar. Ony iýmek üçin ýylyň dowamynda öňki hasyldan täze hasyla çenli saklap bolýar.
Ýeralmanyň örän möhüm senagat ähmiýeti bardyr. Ol krahmal, spirt, glýukoza, dekstrin, kauçuk öndürmekde esasy çig mallaryň biridir. Onuň krahmaly azyk, dokma, kagyz, otluçöp öndürýän we beýleki senagat pudaklarynda giňden ulanylýar. Ýeralmanyň klubenlerinde 75% suw, 25% gury madda bardyr. Klubende B1, B6, PP, C, K witaminleri we karbonoidler bolýar. Ýeralma azyklyk ekin bolup, ähmiýeti boýunça çörege örän golaýdyr. Şonuň üçin oňa «ikinji çörek» diýilýär.
Taýýarlan Amanmyrat ATAÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik - gurluşyk institutynyň talyby.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
