Sarymsak — kän derdiň dermany
23:06 02.12.2020
Bir gezek alyslarda galan ahwalatlary, pursatlary ýatlap otyrkam, goňşy gyzjagazyň keşbi göz öňümde janlandy. Onuň köýneginiň ýakasyndan iňňebagjyk geçirilen bir diş sarymsak aýrylmazdy. Biz oňa geň galyp serederdik. Men gyzjagazyň näme üçin sarymsak göterýändigini ejemden soranymda, ony sowuklamadan, göz-dil degmeginden goraýan zat hökmünde dakýandyklaryny düşündiripdi.
Eýsem, şu pikir ugrunda barmyka?
Golaýda men Russiýada neşir edilýän «ZOJ» gazetinde sarymsak hakda ýazylan makalany okadym. Onda halkymyzyň bu bakja ekinini ulanyşy barada täsirli gürrüň edilýär.
Güýz, gyş pasyllarynyň gelmegi bilen howa häli-şindi üýtgäp durýar. Şonuň netijesinde hem sowuklama, dümew keselleri döreýär. Bu pasyllaryň öňüsyrasynda içinden adaty sapak geçirilen 3-5 diş sarymsagy hünji şekilinde döş kapasasynyň öňüne çenli ýetirip, boýnuňdan asyp gezmek maslahat berilýär. Ony ýatjak ýa-da suwa düşjek mahalyň aýyrmaly. Makalada sarymsakdan edilen hünjiniň körpeler üçin has-da peýdalydygy nygtalýar.
Men makala bilen tanşanymdan soňra aýdylýan zatlary öz iş tejribämde ulanyp görmegi makul bildim. Günleriň birinde ýaş ýetginjek maňa ýüz tutdy, bukawlyk bilen döş kapasasynyň birigýän ýerinde, çep tarapda çiş döräp, öte agyryp, azar berýän eken. Ony rentgene düşürip, süňkleriň abatdygyny, diňe kikirdewügiň sowuklandygyny anykladyk. Men syrkawa sarymsak hünjüsini dakynmagy maslahat berdim we netijesini aýtmagyny haýyş etdim. Ol iki günden soňra maňa jaň etdi, sarymsak hünjüsini dakynan güni gijesine oňat uklandygyny, sanlyja wagtdanam çişiň, agyrynyň aýrylandygyny habar berdi.
Sowuklama we demgysma kesellerinde sarymsagy mesge ýagyna ýa-da goýnuň guýruk ýagyna garyp, kükregiňe çalsaň, oňat netijesini berýär. Onuň bir dişini çeýneseň, agyz boşlugyndaky ähli mikroblary ýok edýär. Sarymsak gan basyşyny hem kadalaşdyrýar.
Hawa, biziň ata-babalarymyz keremli topragymyzdan önýän dürli ot-çöpleri, miweleri tebipçilikde giňden ulanypdyrlar. Olary ýerini bilip ulansaň, derdiňe derman bolýar.
Rejepguly MAŞADOW,
Balkanabat şäheri, trawmatolog lukmany.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
Täze jaýyň gurluşygy — peýdaly maslahatlar
Täze jaýyň gurluşygy her bir adamyň durmuşynda jogapkärli we wajyp aladalaryň biri bolup durýar. Jaý gurluşygy köp wagt, zähmet we serişde talap edýär. Bu işde ýyllaryň dowamynda toplanan peýdaly maslahatlar oňat netijeleri berip bilýär.
