Iň güýçli jandarlar

Tebigatda iň güýçli jandarlar haýsylarka? Eger-de olary özboluşly sport çäresinde, meselem, agramlyklary götermekde özara bäsleşdirip bolsady, onda biz, megerem, dünýäde iň gyzykly sport-şowhunynyň şaýady bolardyk.
Ýyrtyjy haýwanlaryň arasynda gaplaň özüniň 550 kilograma ýetýän agramy bilen özünden iki esse agyr bolan awuny awlap we ony göterip agaja dyrmaşyp bilýär. Alajagaplaňyň (leopard) hem ukyplylygy gaplaňyňky ýalydyr. 01 hem öz agramyna iki esse agyr gelýän awuny göterip agaja dyrmaşyp bilýär. Ýöne bu ukyby oňa hem haýwanlaryň arasynda iň güýçliniň ornuna geçmäge mümkinçilik berenok.
Hindi piliniň göterip bilýän ýüki birnäçe tonna barabar, Ýöne ol onuň öz agramyndan, bary-ýogy, 1,7 esse artykdyr.
Öküz (wol) agaja çykyp bilmeýär. Şol sebäpli onuň güýjüni näçe agramlygy süýräp çekip bilýänligi bilen ölçeýärler. 01 900 kilogram agramlygy süýräp çekip bilýär. Bu bolsa onuň öz agramyndan 1,5 esse artykdyr.
Hakyky güýçli jandar diýip garynja aýtsaň. Onuň agramy ujypsyzja diýjeksiňiz, ýöne adaty garynjanyň özüniň şojagaz ujypsyzja agramyna 20 esse artyk gelýän, käbir görnüşiniň bolsa 50 esse artyk gelýän ýüki çekip bilýändigini bilseňiz, siz oňa dünýäde iň güýçli jandar diýip baha bererdiňiz. Ýöne bu-da hemmesi däl.
Kerk-tomzak (žuk-nosorog) öz gabarasyna 850 esse artyk gelýän uly agramlyklary, ders togalaýan tomzak bolsa öz agramyna 1140 esse artyk gelýän ýükleri çekip bilýär.
Ine, iň güýçli haýwanlar nirede eken.
Serdar GELDIMYRADOW,
Türkmen döwlet binagärlik - gurluşyk institutynyň talyby.

Aşgabat — Türkmenistanyň Prezidentiniň şähergurluşyk syýasatynyň beýany
Aşgabady ösdürmek we abadanlaşdyrmak meselesi Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň hemişe üns merkezinde durýar, döwlet Baştutanymyz halkymyz baradaky aladany amala aşyrýan syýasatynyň esasy ugry hökmünde kesgitledi.

Ekologiýa abadançylygy — döwrüň baş talaby
Berkarar döwletiň täze eýýamynyň Galkynyşy döwründe daşky gurşawy gorap saklamak, ekologiýa taýdan arassa şertleri üpjün etmek, zyýanly zyňyndylaryň möçberini azaltmak, ozon gatlagyny gorap saklamak, tebigy baýlyklardan rejeli peýdalanmak boýunça alnyp barylýan işler giň gerime eýe bolýar.

Ekologiýa abadançylygyna, «ýaşyl» ykdysadyýete möhüm ähmiýet berilýär
Dünýäde ilatyň sanynyň artmagynyň, önümçilikleriň depgininiň ýokarlanmagynyň netijesinde ykdysadyýetiň ösmegi dowam edýär.

Ýagty geljegiň energiýa çeşmesi
Häzirki zaman ylmynyň we tehnologiýanyň çalt ösýän döwründe adamzadyň öňünde ekologiýa bilen baglanyşykly möhüm meseleler ýüze çykýar. Howanyň ýylylygy, hapalanmagy, tebigy serişdeleriň çäkliligi ýaly meseleler dünýä jemgyýetçiligini täze energiýa çeşmelerini gözlemäge mejbur edýär.

Innowasiýa arkaly durnukly geljege barýan ýol
«Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleri» ylmy-önümçilik merkezinde «Gün, ýel gorlarynyň potensialyny kesgitlemek boýunça bitewi maglumatlar» merkezi döredilip, onuň esasynda «Gaýtadan dikeldilýän energiýa çeşmeleriniň internet portaly» işlenip taýýarlanyldy we häzirki wagtda onuň maglumatlar gory baýlaşdyrylýar.