Ýürek üçin peýdaly içgiler
Ýürek ynsan bedeniniň wajyp wezipeleri ýerine ýetirýän esasy organlarynyň biri bolup durýar. Onuň saglygy doly we bagtly ýaşaýşyň kepilidir. Ýüregi türgenleşdirmek we peýdaly iýmit önümlerini ulanmak onuň saglygyny goramakda möhümdir. Beden üçin örän wajyp bolan bu organyň talabalaýyk işlemeginde dürli içgileriň hem ähmiýeti uludyr. Elbetde, ilki bilen peýdaly içgilerden suwy aýratyn bellemek gerek.
Üzüm şiresi. Alymlar tarapyndan geçirilen barlaglar bu içginiň ýüregiň dokumalaryny goramakda, işjeňligini artdyrmakda uly peýdasynyň bardygyny ýüze çykardy. Onuň sebäbi üzümiň düzüminde kaliýniň we magniniň mukdarynyň artykmaçlygy bilen düşündirilýär. Bir bulgur üzüm şiresinde ynsan bedeni üçin zerur bolan gündelik kaliý mukdarynyň 6-10%, magniniň, demiriň we marganesiň 5-8% saklanýandygy bellenilýär.
Gök çaý. Bu içgide antioksidantlar bolup, ol gan damarlaryny giňeldýär we diwarlarynyň hereketini ýeňilleşdirýär. Gök çaýyň düzüminde kofein, minerallar, wajyp antioksidant bolan kahetinler saklanýar.
Naryň şiresi. Suw bilen garylan bir bulgur nar şiresini gündelik içmek ýürege gan akymyny gowulandyrýar, gandaky kislorod derejesini ýokarlandyrýar, gan basyşyny peseldýär. Bu miwäniň düzümi aminokislotalara, magniý, kalsiý, fosfor, kaliý, marganes, ýod, demir we natriý ýaly mikroelementlere, С, В6, В12 we Р witaminlerine, fruktoza, glýukoza we ösümlik süýümine baýdyr. Naryň şiresini suw bilen garyp içmek maslahat berilýär.
Pomidor şiresi. Pomidor şiresini günde içmeli, ýöne mukdaryny ýarym bulgurdan geçirmeli däl diýip hünärmenler maslahat berýär. Bu bakja önüminiň düzüminde natriýniň köp mukdarda bolmagy sebäpli artykmaç kabul edilen pomidor şiresi bedene zyýan ýetirip bilýär.
Taýýarlan Şaguly HOJAGULYÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň talyby.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.