Balyk etiniň peýdasy
21:34 04.12.2022
Balyk aşa doýgun belokleryň çeşmesidir. Şeýle ýagdaýda, belokda beden üçin wajyp bolan aminokislota düzümleri örän köp mukdarda bolýar. Olar bolsa öz gezeginde myşsalaryň gurluşynda, süňkleriň, dokumalaryň sagdynlygyny saklamakda möhümdir. Şeýle-de, balyk etiniň düzümi ýarymdoýgun ýag kislotalaryna hem baýdyr.
Belli bolşy ýaly, balygyň peýdalylygyna onuň düzümindäki omega-3, omega-6 ýagly kislotasy bilen baha berilýär. Elbetde, balyklaryň dürli görnüşlerinde omega – 3 kislotasynyň mukdary deň gelmeýär. Onuň ýürek-damar keselleriniň öňüni alýandygy hem-de beýniniň işine oňaýly täsir edýändigi bellidir. Muňa garamazdan, häzirki wagtda berhiz saklaýanlaryň arasynda ähli ýaglardan, şol sanda omega – 3 ýagly kislotasyndan hem saklanmalydygy barada ýalňyş pikir bar. Fransiýaly alymlaryň geçiren soňky barlaglary bu ýagyň berhiz saklananda hem kabul edilmeginiň zyýanynyň ýokdugyny görkezdi.
Balyk fosfora, kalsiýa we demire örän baý hasaplanýar. Şeýle-de, emeli usulda ýetişdirilen balyklardan tebigy balyklaryň peýdaly aýratynlyklarynyň ençeme esse ýokarydygyny unutmaly däldir. Hünärmenler agyr fiziki işler bilen meşgullanýan adamlara hem-de türgenlere ýaglylygy ýokary bolan balyklary iýmegi maslahat berýärler. Sebäbi, şeýle balyklardaky omega – 3 myşsalardaky gan aýlanyşygyny gowulandyrýar, bedeniň çydamlylygyny artdyrýar, hereketjeňligi ýokarlandyrýar hem-de sowuklamanyň öňüni alýar. Ýagly balyklaryň düzümindäki ýarymdoýgun ýag kislotalary ýaş we hamyla enelere maslahat berilýär, sebäbi ol göwredäki çaganyň umumy ösüşinde örän peýdaly hasaplanýar.
Hünärmenleriň bellemegine görä, balyk eti gury ýerde ýaşaýan haýwanlaryň etlerinden has-da peýdalydyr. Ösüp gelýän çagalaryň iýmitinde balyk we deňiz önümleriniň bolmagy hökmandyr. Olaryň yzygiderli kabul edilmegi görüş ulgamynyň has-da gowulanmagyna, ýatkeşligiň we ünslüligiň ösmegine peýdalydyr.
Baýram AHMEDOW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň talyby.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
Täze jaýyň gurluşygy — peýdaly maslahatlar
Täze jaýyň gurluşygy her bir adamyň durmuşynda jogapkärli we wajyp aladalaryň biri bolup durýar. Jaý gurluşygy köp wagt, zähmet we serişde talap edýär. Bu işde ýyllaryň dowamynda toplanan peýdaly maslahatlar oňat netijeleri berip bilýär.
