ALYMLAR SPORTYŇ HAÝSY GÖRNÜŞINIŇ ADAM ÖMRÜNI UZALDÝANDYGYNY ANYKLADYLAR
20:02 26.12.2022
Suwda ýüzmek adam üçin iň peýdaly sportdygyny yzygiderli tejribeler arkaly subut etdiler. Tejribeleriň netijelerine görä, 32 ýylyň dowamynda yzarlanan 20-90 ýaş aralygyndaky 40 müňden gowrak erkek adamlaryň üstünde geçirilen gözlegde ylgawçylara we ýöremegi halaýanlara garanyňda, ýüzüjileriň ölüm howpy 50% pesdi.
Günorta Karolina uniwersitetiniň professory Stiwen Bleýr ýüzmegiň ýürek-damar ulgamynyň fiziki ýadowlyga garşy durmak ukyby bolup, çydamlylygy ýokarlandyrmak üçin ýöremekden has gowudygyny anyklady. Sportyň bu görnüşiniň ähli ýönekeý adamlar hem-de yzygiderli keselleýänler üçin amatlydygyny belläp geçdi.Garwar uniwersitetiniň lukmançylyk professory Aý Ming Li, ýüzmek artritden ejir çekýän ýa-da akyl ýagdyny gowulaşdyrmak isleýän her bir adama maslahat berilýän “iň oňat türgenleşik” diýip atlandyrdy. Garwardly alymlar ýüzmegiň adam saglygyna ýetirýän täsirini ençeme ýyl bäri öwrenýärler. 2016-njy ýylda yzygiderli suwda ýüzmek maşklaryny ýerine ýetirmek ýürek-damar kesellerinden ölüm howpuny 41% azaldyp biler diýen netijä geldiler.
Serdar SOPYÝEW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymy.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
Täze jaýyň gurluşygy — peýdaly maslahatlar
Täze jaýyň gurluşygy her bir adamyň durmuşynda jogapkärli we wajyp aladalaryň biri bolup durýar. Jaý gurluşygy köp wagt, zähmet we serişde talap edýär. Bu işde ýyllaryň dowamynda toplanan peýdaly maslahatlar oňat netijeleri berip bilýär.
