ALYMLAR SPORTYŇ HAÝSY GÖRNÜŞINIŇ ADAM ÖMRÜNI UZALDÝANDYGYNY ANYKLADYLAR
Suwda ýüzmek adam üçin iň peýdaly sportdygyny yzygiderli tejribeler arkaly subut etdiler. Tejribeleriň netijelerine görä, 32 ýylyň dowamynda yzarlanan 20-90 ýaş aralygyndaky 40 müňden gowrak erkek adamlaryň üstünde geçirilen gözlegde ylgawçylara we ýöremegi halaýanlara garanyňda, ýüzüjileriň ölüm howpy 50% pesdi.
Günorta Karolina uniwersitetiniň professory Stiwen Bleýr ýüzmegiň ýürek-damar ulgamynyň fiziki ýadowlyga garşy durmak ukyby bolup, çydamlylygy ýokarlandyrmak üçin ýöremekden has gowudygyny anyklady. Sportyň bu görnüşiniň ähli ýönekeý adamlar hem-de yzygiderli keselleýänler üçin amatlydygyny belläp geçdi.Garwar uniwersitetiniň lukmançylyk professory Aý Ming Li, ýüzmek artritden ejir çekýän ýa-da akyl ýagdyny gowulaşdyrmak isleýän her bir adama maslahat berilýän “iň oňat türgenleşik” diýip atlandyrdy. Garwardly alymlar ýüzmegiň adam saglygyna ýetirýän täsirini ençeme ýyl bäri öwrenýärler. 2016-njy ýylda yzygiderli suwda ýüzmek maşklaryny ýerine ýetirmek ýürek-damar kesellerinden ölüm howpuny 41% azaldyp biler diýen netijä geldiler.
Serdar SOPYÝEW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň mugallymy.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
