Wikipediýa 22 ýaşady

10:20 15.02.2023

https://ussatnews.com/storage/posts/5067/original-163ec6baab9141.jpeg

Wikipediýa - bütindünýä kerebinde erkin paýlanylýan uniwersal ensiklopediýa. Ensiklopediýa makalalary dünýäniň köp dillerinde meýletin ýazyjylaryň köpçülikleýin işi bilen döredilýär. Wikipediýanyň esasy artykmaçlyklaryndan biri, medeni aýratynlyk nukdaýnazaryndan ähmiýetini saklamak bilen bir hatarda ene dilinde maglumat bermek ukybydyr. Maglumatyň göwrümi we tematiki gurşaw nukdaýnazaryndan Wikipediýa adamzat taryhynda döredilen iň doly ensiklopediýa hasaplanýar. Her bir internet ulanyjy Wikipediýa sahypasyna girip, islendik makalany tapyp we okap biler. Ýalňyşlyklary ýa-da maglumat ýetmezçiligini tapsaňyz, "redaktirlemek" düwmesine basyp, bu ýalňyşlary düzedip, täze maglumat goşup ýa-da täze makala ýazyp, sahypa goşup bilersiňiz. Bölümler adaty ýagdaýda doldurylýar, täze makalalar peýda bolýar we ensiklopediýa ösýär. Her bir adamyň bilimi hemmeleriň emlägine öwrülýär. Wikipediýanyň düýbüni tutujy Nupedia - maglumat azatlygy ýörelgelerini durmuşa geçirýän iňlis dilinde ensiklopediýa taslamasy hasaplanýar. Nupediýanyň makalalary alymlar tarapyndan ýazylyp, Larri Sanger we Jimmi Uels tarapyndan esaslandyryldy. Ensiklopediýanyň üstüni ýetirmegi çaltlandyrmak üçin 2001-nji ýylda Uels we Sanger Wikipediýa web sahypasyny açdylar. Şondan bäri Bütindünýä Kerebiniň islendik ulanyjysy ensiklopediýany redaktirläp biler. Wikipediýa, adyny durmuşa geçirmek üçin ulanylýan wiki tehnologiýasyndan aldy. Wiki Gawaý dilinde "çalt" diýmekdir. 2001-nji ýylyň maý aýynda Wikipediýanyň dil bölümleri açyldy: Rus, Nemes, Şwesiýa, Fransuz, Italýan, Ispan, Portugaliýa, Esperanto, Katalan, Hebrewewreý, Japaneseapon we biraz soň - Arap we Wengriýa. Indi Wikipediýada 300-den gowrak dil bölümi bar. Wikipediýanyň göwrümi yzygiderli ösýär. Ensiklopediýa dünýäde iň köp girilýän internet çeşmeleriniň biri bolmak bilen internet ulanyjylarynyň arasynda uly meşhurlyk gazandy.

Aýgül HALLYÝEWA,

Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.

Başga makalalar
165e747935707c.jpeg
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler

Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.


165b91eda2f571.jpeg
Beýiniň peýdasy

Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.


1658d4df34d0ed.jpeg
Nohudyň peýdasy

Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.

1658bce4e243ca.jpeg
Greýpfrut — peýdaly miwe

Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.


16586e84d1b85d.jpeg
Täze jaýyň gurluşygy — peýdaly maslahatlar

Täze jaýyň gurluşygy her bir adamyň durmuşynda jogapkärli we wajyp aladalaryň biri bolup durýar. Jaý gurluşygy köp wagt, zähmet we serişde talap edýär. Bu işde ýyllaryň dowamynda toplanan peýdaly maslahatlar oňat netijeleri berip bilýär.