Dil öwrenmegiň peýdasy
Alymlaryň geçiren barlaglary dil öwrenmegiň adamyň diňe bir akyl ýetiriş, pikirlenmek ukyplaryny ösdürmän, eýsem beden saglygynyň we immunitetiň berkemegine-de peýdalydygyny görkezýär. Öz ene dilinden başga-da birnäçe dilleri bilýän adamyň dürli meseleleri tiz we netijeli çözýändigi düşündirilýär.
«Bir dil bilen bir adam, iki dil bilen iki adam» diýlişi ýaly, häzirki wagtda dil öwrenmek ösen tehnologiýalar zamanasynyň möhüm wezipesi bolup durýar. Mundan başga-da, adam gündelik ulanylýan sözleriň başga meňzeş many aňladýan sözler bilen çalşylyp ulanylmagyny gazanmalydyr. Bu tejribe ynsanyň dil aragatnaşygynyň, psihologik ýagdaýynyň kämilleşmegine peýdalydyr. Daşary ýurt dillerini öwrenmek ýaş nesliň zehinini artdyrýar, onuň ruhy dünýäsini baýlaşdyrýar.
Dil öwrenmek döredijiligi we zähmeti talap edýär. Döredijilikli zähmet bilen meşgullanmak bolsa ynsany durmuşa taýynlaýar, öz ýoluny, göwün halan hünärini, kärini saýlamakda netijeli hereket etmäge mümkinçilik berýär. Ýazmak dil öwrenmegiň başlangyjy hasaplanýar. Belli filologlaryň okuw usullaryndan biri hem dil öwrenilende, şol bir sözi bir-iki sahypany dolduryp ýazmakdyr. Bu usul sabyrlylygy, maksadaokgunlylygy artdyryp, täze öwrenilýän sözüň çalt aňda galmagyna getirýär.
Öwrenilýän dilde dürli gyzykly filmlere, täzeliklere tomaşa etmek, söhbetdeşlikleri, aýdymlary diňlemek örän peýdalydyr. Bu usul diliň basyşyny, akgynlylygyny, äheňini we sözleriň aýdylyş aýratynlyklaryny ýatda saklamakda netijelidir. Hünärmenler öwrenilýän dilde gürlenilende ýalňyşmakdan gorkmagyň ters täsir edýändigini belleýärler.
Dünýä dilleriniň ählisinde diýen ýaly sözlük gory müňlerçe sözleri öz içine alýar. Muňa garamazdan gündelik gepleşikde ortaça müňden kän söz ulanylanok. Olaryň köpüsi bolsa işliklerden ybarat bolýar. Şonuň üçin ilki bilen başlangyç gepleýiş endiklerini öwrenmek wajypdyr.
Taýýarlan Aýjahan AGAÝEWA,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň talyby.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.