Güýz paslynda peýdaly gök önümler we miweler
Sentýabr we oktýabr ýylyň iň datly miweleriniň ýetişýän aýlarydyr. Täze hasylyň gök önümleri tomus günleriniň hemmesini özüne siňdirip, sagdyn we tagamly , beden üçin ýokumly witaminleri özünde jemleýär.
Alma - nerw ulgamyny berkidiji we ukyny gowy sazlaýjy miwe hasaplanylýar. Ol diňe bir örän tagamly bolman, eýsem örän peýdalydyr: almalarda dürli witaminler bar. Olaryň düzümindäki C witamini, güýzde çagalar üçin aýratyn möhüm bolan immunitet üçin jogapkärdir. Şeýle hem alma ýitirilen fiziki güýçden soň dikelmek üçin peýdaly - organiki kislotalary özünde jemleýän energiýa çeşmesi. Onuň içindäki fosfor beýniniň işjeňligini güýçlendirýär we nerw ulgamyny sazlaýar.
Bu miwä başgaça "işdä witamini" hem diýilýär. Sebäbi ol adaty iýmit siňdiriş we kadaly ösüş üçin zerurdyr.
Şetdaly diňe bir ýakymly tagam bermän, bedeni witaminler bilen üpjün edýän süýji, şireli we reňkli miwedir. Şetdaly miweleriniň diuretik we ýumşak laksatif täsiri bar.
Şetdaly ganazlyk we gastritli näsaglar, ýürek-damar işiniň bozulmagy üçin peýdalydyr. Bu miweler sowuklama, witamin ýetmezçiligine we ýokanç kesellere garşy ajaýyp profilaktiki serişdedir. Şetdaly, esasanam, püresi, şireleri, kompotlary we konserwalary ýasamak üçin ulanylyp bilner.
Merdan ANNAGELDIÝEW,
Türkmenistanyň Daşary işler ministrliginiň Halkara gatnaşyklary institutynyň
Halkara žurnalistikasy fakultetiniň talyby.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
