Tüwiň peýdasy
Adam ömri üçin uly peýdalary bar diýlip bilinýän tüwi çalt we gyssagly energiýa berýär, içegäniň hereketlerini kadalaşdyrýar we gowulaşdyrýar, gandaky şeker derejesini deňleşdirýär we garramagy haýalladýar.
Tüwide uglewodlaryň mukdary köp bolansoň, bedene energiýa berýär we beýniniň kadaly işlemegine kömek edýär. Alsgeýmerden goraýar. Goňur tüwi ýaly, däneli tüwi hem köp sanly rak keselinden gorap bilýän eremedik süýüme baýdyr. Köp alymlar we gözlegçiler, şeýle eräp bilmeýän süýüm bedeni düwnük öýjükleriniň ösüşinden we metastazyndan goramak üçin möhümdir diýip hasaplaýarlar.
Tüwi, kolorektal we içegäniň düwnük keselinden goramakda has peýdalydyr. Şeýle-de bolsa, tüwide süýümden başga-da C witamini, A witamini, fenolik we flawonoid birleşmeleri bar, olar tebigy antioksidantlar ýa-da bedeni erkin radikallardan gaçyrýan hereketlendiriji hökmünde hem hereket edýär. Erkin radikallar öýjük alyş-çalşynyň önümleri bolup, organ ulgamlaryna agyr zeper ýetirip, sagdyn öýjükleriň düwnük keseline sebäp bolup biler. Antioksidant derejesini ýokarlandyrmak, tüwi köp iýmek arkaly gazanylyp bilner.
Döwletgeldi ÇARWAÝEW,
Türkmen döwlet binagärlik-gurluşyk institutynyň mugallymy.
Çopantelpegiň adam saglygyna ýetirýän peýdaly täsirleri
Gadymy döwürlerden bäri halk lukmançylygynda şypaly ösümlik hökmünde giňden ulanylýan, dünýä ýurtlarynyň köpüsinde duş gelýän çopantelpek saglygymyz üçin örän peýdalydyr.
«Bejeriş binagärligi» hassalaryň ünsüni gussaly duýgulardan sowup, olarda ruhubelentlik döredýär
Ösümlikleriň, arassa howanyň, janly-jandarlaryň bejeriş ukyplary barada bilýän hem bolsak, binagärligiň şypa berijilik häsiýeti barada seýrek eşidilýär.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
