Sport sagdynlygyň we ruhubelentligiň girewidir
23:57 29.03.2023
Ynsan ömründäki ähli lezzeti, şatlygy, süýjiligi, bagty diňe saglygy bilen duýýar. Şonuň üçin, eger-de biz gowy we gurply durmuşda ýaşasymyz gelýän bolsa, ilkinji nobatda saglygyň gadyryny bilmelidiris. Munuň iň ygtybarly ýoly bolsa sport, zähmet bilen meşgullanmak, arassa howada gezim etmekdir. Adam näçe köp hereketde boldugyça onuň gan aýlanyşygynyň gowulaşýandygyny, süňňüniň barha taplanýandygy ylmy taýdan subut edilen hakykatdyr. Beden we ruhy sagdynlyk ynsanyň esasy baýlygy, baş hazynasydyr. Şular gurat bolsa, beýleki baýlyklary gazanmagyň müşgil däldigi hemmä mälim. Ýaş nesliň, jemgyýetiň, tutuş halkyň beden we ruhy taýdan sagdyn bolmagyny gazanmak – hormatly Prezidentimiz Arkadagly Serdarymyzyň durmuşa geçirýän syýasatynyň ileri tutýan ugurlarynyň biridir. Gahryman Arkadagymyzyň tagallalary bilen kabul edilen “Saglyk” Döwlet maksatnamasy üstünlikli amala aşyrylýar. Döwletimiziň dürli künjeginde gözüňi dokundyrýan, göwnüňi galkyndyrýan, saglygyňy berkidýän lukmançylyk merkezleriniň, şypahanalaryň, milli saglygy goraýyş ulgamyny täze derejä göteren beýleki ugurdaş desgalaryň, dynç alyş seýilgähleriniň, sport mekdepleriniň gurlup ulanylmaga berilmegi aýratyn nygtalmaly zatlaryň biridir. Dünýäniň öňdebaryjy we tanymal tehnologiýalary bilen üpjün edilen bu ýerlerde saglygyňy berkitmek we dikeltmek üçin ähli şertler döredilen.
Ýurdumyzda bedenterbiýäni we sporty goldamagyň hem-de ösdürmegiň kanunçylyk binýadyny kämilleşdirmek, daşary ýurtlaryň degişli sport guramalary bilen hyzmatdaşlygy ösdürmek hem-de bu ugurda sanly we innowasion tehnologiýalar babatda dünýä tejribesiniň gazananlaryny ýurduň sport ulgamyna ornaşdyrmak, ýaşlaryň arasynda bedenterbiýäni hem-de sporty ösdürmek, halkara derejeli ussat türgenleri taýýarlamak, bedenterbiýe we sport babatda ylmy ösdürmek hem-de beýleki wajyp çäreler esasy wezipe hökmünde kesgitlenildi.
Türkmenistan sebit we dünýä derejesindäki iri sport ýaryşlary guramak hem-de geçirmek üçin uly tejribä hem-de mümkinçiliklere eýedir. Halkara ýaryşlara işjeň gatnaşýan türkmen türgenleriniň gazanýan üstünlikleri we ýeňişleri bu ulgamda durmuşa geçirilýän strategiýanyň netijeliginiň aýdyň subutnamasydyr. Bularyň ählisi Türkmenistanyň dünýä derejesinde sport döwleti hökmünde abraýynyň has-da ýokarlanmagyna ýardam edýär.
Arslan Orazow,
Döwletmämmet Azady adyndaky Türkmen milli dünýä dilleri institutynyň bedenterbiýe mugallymy.
Okamagyň peýdasy
Google-yň geçiren gözlegleri häzirki wagtda dünýä ýüzünde 129 milliondan gowrak kitabyň (çeper, publisistik we ylmy eserler) bardygyny görkezýär. Ynsan okamak bilen durmuşa göz ýetirýär, düşünjesini giňeldýär, aň taýdan ukyp-başarnyklaryny artdyrýar.
Ysgynsyzlygy, ýadawlygy nädip ýeňmeli?
Ýadawlyk her bir ynsana mahsus häsiýetleriň biridir. Elbetde, fiziki, aň işjeňligi, gündelik zähmet adamyny belli bir derejede surnukdyrýar. Şeýle ýagdaýlarda sagdyn uky, dynç alyş, dost-ýarlaryň, maşgala agzalaryň bilen gyzykly, şadyýan wagtgeçirmeler ýadawlygyňy aýyryp, güýç-kuwwatyňy dikeldýär. Eger-de, toplanan ýadawlyk birnäçe günüň dowamynda saklanyp, bedeniň güýç-kuwwaty dikelmeýän bolsa, onda ol öz saglygyňa, ýaşaýyş-durmuş şertleriňe üns bermelidigiň aýdyň alamatydyr.
Ýeňil atletikanyň saglyga peýdasy
Ýeňil atletika bedeniň umumy işjeňligini artdyrýar we ýürek-damar ulgamyny güýçlendirýär, sebäbi aýaklaryň myşsalarynyň hemişe dartylmagy we rahatlanmagy amala aşyrylýar. Kapillýarlaryň gowy türgenleşigiň netijesinde has çeýe häsiýete eýe bolmagy bilen, ownuk gan damarlarynyň bedeniň dürli ýerlerine köp kislorod we ýokumly maddalar eltip bermäge ukyplary ýokarlanýar. Şeýle hem bedeniň alyş-çalyş prosesi ýokarlanýar, artykmaç kaloriýa işjeň sarp edilýär.
Woleýbolyň peýdasy
Woleýbol 1895-nji ýylda amerikaly gimnastika mugallymy bolan Willýam Morgan tarapyndan oýlanyp tapylypdyr. Şeýle-de, sportuň bu görnüşi meşhurlykda futboldan soňra ikinji orunda durýar, maglumatlara görä, häzirki wagtda dünýäde bir milliarda golaý adam woleýbol bilen meşgullanýar.
KOKOS AGAJYNYŇ PEÝDASY
Alymlaryň bellemegine görä, kokos agajy biziň günlerimize çenli saklanyp galan dünýädäki iň gadymy ösümlikleriň biri. Agajyň uzynlygy 25 metre, ýapraklarynyň uzynlygy 4 metre çenli ýetýär.