Gazlandyrylan içgilerden hem zyýanly bolan içgiler
12:19 16.05.2023
Içgileriň arasynda gazlandyrylan we alkagolly içgilerden hem zyýanly içmlik görnüşleri bar. Olaryň birnäçesine seredip geçeliň.
Ajy kofe- Kofe öz möçberinde içilse peýdaly: ukudan açylmaga, özüňe gelmäge we metabolizmiň tizleşmegine kömek edýär. Emma kofe öte ajy bolsa ol wasospazma sebäp bolup biler-gan basyşy birden ýokarlanýar, soň bolsa gaty peselýär. Netijede adam özüni erbet duýýar. Zeperlenen arteriýalar beýnä öz zyýanly täsirini ýetirýär. Eger ajy kofe şeker goşulan bolsa organizm üçin has howpludyr.
Gyzgyn çaý- Çaý içmegiň nähili zyýanly tarapy bar diýip oýlamagyňyz mümkin. Meselem: Hytaýlylar çaýy her gün dyngysyz içýärler, emma bu ýerde zyýan çaýyň gyzgynlygynda.Biz gyzgynjak zatlary gowy görýäs. Hemme gyzgyn içgiler ( diňe bir çaý däl,gyzgyn kofe, gyzgyn nahar ) gyzylödege zyýanly täsir edýär, bu bolsa mikrotrawma we mikroinfilýasiýa sebäp bolýar. Wagtyň geçmegi bilen bu göze ilmeýän meseleler onkologiki kesellere sebäp bolup biler. Şonuň üçin içýän gyzgyn içgileriňizi mümkin boldugyndan sowadyp içiň.
Gaplanan sok- Bir guty sokda koladakydanam köp şeker bardyr. Bu bolsa süýji keseline, dişdäki meselelere, artykmaç agram we başga dürli kesellere sebäp bolýar. Şeýle içgilerde witaminler we minerallar ýok diýen ýaly, ýöne düzüminde şekerden has zyýanly süýjiler bardyr.
Begmuradowa Maýagözel,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.
Gülli kelemiň peýdasy
Gülli kelemiň (brokkoli kelemi) watany gündogar Ortaýer deňzi sebiti hasaplanýar. Ol 2 ýyllyk ösümlik bolup, ýabany kelemden gelip çykýar. Häzirki wagtda hytaý, hindi, italýan, türk, fransuz, ispan we dünýäniň başga-da ýurtlarynyň aşhanalarynda giňden ulanylýar.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
