Elektrik awtoulaglar gazda işleýänlerden hem tapawutlanýar
07:06 09.07.2023
Elektroulaglar zyýanly gazlary çykarmaýar. Bölejik azot oksidleriniň zyňyndylarynyň atmosferany hapalamagyny azaltmak zerurlygy elektroulaglary ulanmagyň, mundan beýläk hem kämilleşdirmegiň we onuň önümçiligini ýokarlandyrmagyň tejribe ýüzünde wajyplygyny belli edýär.
Batareýalary gaýtadan ulanmak we gaýtadan işlemek hem ösýän bazarlaryň biri bolup durýar. Ulanylan batareýalary gaýtadan ulanmak usulyýetiniň gözlegleri alnyp barylýar. Öýlerde batareýalara zarýad beriji enjamlaryň bolmagy geljekde batareýany öndürmegiň daşky gurşawa täsirini azaldar.
Ýewropanyň Energetika guramasy tarapyndan geçirilen barlaglaryň netijesi elektrikli awtoulaglaryň zyňyndylarynyň benzin ýa-da dizel awtoulagyny sürmekden 17%-den 30%-e çenli pesdigini ýüze çykardy. Pes uglerodly elektrik togy ulanylanda elektrik öndürmekden çykýan zyňyndylar hem ep-esli azalar.
Elektrikli awtoulaglar diňe benzinde işleýän ulaglardan däl, eýsem, gazda işleýänlerden hem tapawutlanýar. Şol ulaglar nebit önümlerini, antifriz garyndylaryny, motor we gaýry ýaglary ulanmaýar, diýmek, zyýanly gazlary çykarmaýar. Ulagyň bu görnüşi ulanylanda ýangyn-partlama howpy hem has peselýär.
Taýýarlan Mukam BATYROW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby, «Daşky gurşawy goramak — durnukly ösüşiň möhüm konsepsiýasy» atly ÝUNESKO klubunyň işjeň agzasy.
Günüň ýiti şöhlesinden goranmaly
Tomus möwsüminde howanyň aşa gyzmagy ynsan bedenini Günüň ýiti şöhlesinden goramak zerurlygyny ýüze çykarýar. Lukmanlar zerurlyk bolmadyk ýagdaýynda, tomus möwsüminde daşary çykmazlygy maslahat berýär. Kiçi ýaşly çagalaryň bolsa howanyň aşa gyzan mahalynda daşary çykmagy howply ýagdaýlaryň döremegine sebäp bolup biler.
Ýürek üçin peýdaly içgiler
Ýürek ynsan bedeniniň wajyp wezipeleri ýerine ýetirýän esasy organlarynyň biri bolup durýar. Onuň saglygy doly we bagtly ýaşaýşyň kepilidir. Ýüregi türgenleşdirmek we peýdaly iýmit önümlerini ulanmak onuň saglygyny goramakda möhümdir. Beden üçin örän wajyp bolan bu organyň talabalaýyk işlemeginde dürli içgileriň hem ähmiýeti uludyr. Elbetde, ilki bilen peýdaly içgilerden suwy aýratyn bellemek gerek.
Gaýnag suw – derdiňe derman
Tomus paslynda howanyň aşa gyzmagy ynsan bedenine ýaramaz täsirlerini ýetirip bilýär. Jöwzaly günlerde saglygyňy goramak üçin bellenen düzgünleri, berilýän maslahatlary ýerine ýetirmek örän wajypdyr. Lukmanlar her gün azyndan 2 litr suw içmegi maslahat berýär.
Agaçlaryň adam saglygyna peýdaly täsiri
Daragtlar adamlara meňzeýär diýýärler. Doly goşulýan. Olar çyndanam adamlara – olaryňam iň gowularyna meňzeýärler. Sebäbi goja zeminiň iň uzak ömürli barlyklary bolan agaçdyr-baglaryň esasy wezipesi ýagşylyk etmek. Olar howadan zyýanly gazlary özlerine sorup alyp, yzyna bolsa biziň dem almagymyz üçin arassa howa bölüp çykarýarlar.
Kelem — saglyga peýdaly önüm
Kelemiň dürli görnüşleri bolup, olar saglyga edýän täsiri hem-de ulanylyşy boýunça tapawutlanýar. Häzirki wagtda kelemiň ak we gyzyl görnüşleri giňden ýaýrandyr. Lukmanlar bu önümi islendik ýaşda we saglyk bilen balanyşykly nähoşluklarda iýmegi maslahat berýär.