Lukman Hekim - Düýe çaly siziň ähli derdiňize dermandyr
01:24 20.03.2021
Rowaýatlarda beýän edilişine görä, Lukman Hekim ýarawsyz ýatyrka töweregindäkiler:
— Eý, Lukman Hekim, siziň barlygyňyzda biz derdimize melhem tapman kösenmändik. Sizden soň bizi kim bejerer, kim saglygymyzy gorar? — diýipdirler.
Şonda Lukman Hekim olaryň bu sowalyna parasatlylyk bilen şeýle jogap berenmiş:
— Adamlar, men bakyýete göç etsem, siz derdiňize melhem tapmarys öýdüp, gaýga galyp oturmaň. Düýe çaly siziň ähli derdiňize dermandyr. Düýe malynyň bar ýerinde kesel golaýyňyza gelmez. Onuň gudratyna ynanyberiň.
Düýe çalyny taýýarlamak üçin täze sagylyp alnan düýe süýdi zerurdyr. Süýt uly syrçaly pitilere ýa-da küýzelere guýulýar. Onuň üstüne turşulygy 100-150 dereje bolan gönezlik goşulyp, 2-3 minutlap garylýar. Diňe şondan soňra onuň üstüne 1,5-2 esse köp bolan möçberde suw guýlup, agzy mäkäm ýapylýar we basyrylyp goýulýar. Çal taýýar bolanda agaran ýüzüne çykýar. Ine, diňe şondan soňra seresaplylyk bilen, gaby hiç bir tarapa gozgaman, çalyň ýüzündäki agarany alynýar, çal bolsa şol gabyň içinde galdyrylýar. Şeýlelikde, halkymyzyň gadymy we iň bir şypaly önümi bolan düýe çaly taýýar bolýar.
Jana şypaly düýe çaly we agarany halkymyzyň milli gymmatlygy, saçagynyň bezegidir. Ol diňe bir teşneligiňi gandyrman, eýsem, ynsan bedeninde suwuň, witaminleriň gerek bolan mukdarda saklanmagyny üpjün edýär.
Meýlis GURBANOW,
Türkmen döwlet binagärlik - gurluşyk institutynyň talyby.
Çaganyň aň-akyl ösüşi üçin peýdaly önümler
Çaganyň aň-akyl taýdan kadaly ösmegi okuw-terbiýeçilik işinde esasy wezipe bolup durýar. Her bir ýaşda iýmitlenmegiň belli bir kadasy bolşy ýaly, çagalyk döwründe hem bu şeýledir.
Beýiniň peýdasy
Beýi peýdaly häsiýeti ýokary bolan miweleriň hataryna degişlidir. Biziň Türkmenistan ýurdumyzda hem beýi urugyndan adaty beýi görnüşi ösdürilip ýetişdirilýär. Aslynda, beýiniň gelip çykan ýerleri Kawkaz we Ortaýer deňiz kenarýakalary hasaplanýar. Beýi agaç görnüşli we gyrymsy bag bolup, boýy 8 metre çenli ýetýär.
Nohudyň peýdasy
Nohut — iň gadymy ösümlikleriň biri. Onuň watany günorta-günbatar Aziýa we ýakyn Gündogar hasaplanýar. Ösümlik bu ýerlerde miladydan öňki 7-nji müňýyllykda ösdürilip ýetişdirilipdir. Dünýäde nohudyň 70-e golaý görnüşi belli bolup, olardan diňe iki görnüşi giňden ulanylýar. Ol gök çig görnüşinde we gabykly bişen görnüşinde ulanylýar. Ösümlik beloklaryň ajaýyp çeşmesidir. Onuň 100 gramynda takmynan 25 gram belok bar. Şonuň üçin nohut sagdyn iýmitlenişiň aýrylmaz bölegi hasaplanýar.
Greýpfrut — peýdaly miwe
Greýpfrut tropiki miwelere degişli bolup, onuň watany Barbados adasy hasaplanýar. Ol elmydama ýaşyl öwüsýän agaçda ýetişip, sowuk howany halamaýar. Miwe ýolunmanka daşky görnüşi boýunça üzüme çalym edýär.
Täze jaýyň gurluşygy — peýdaly maslahatlar
Täze jaýyň gurluşygy her bir adamyň durmuşynda jogapkärli we wajyp aladalaryň biri bolup durýar. Jaý gurluşygy köp wagt, zähmet we serişde talap edýär. Bu işde ýyllaryň dowamynda toplanan peýdaly maslahatlar oňat netijeleri berip bilýär.
